ओडिशा शिल्प मेळ्यात विविध कलांचे प्रदर्शन दिसेल

11 Nov 2020 10:44:51

 

Shilp Melava_1  

 
भूतकाळातील विविध राज्यकर्त्यांच्या काळात अनेक कला, पारंपारिक हस्तकला, ​​चित्रकला व कोरीव काम, नृत्य आणि संगीताचे कलात्मक प्रकार देण्याकरिता ओडिशामध्ये अनेक बदल झाल्यामुळे ओडिशाला भारतीय राज्यांमध्ये समृद्ध सांस्कृतिक व कलात्मक वारसा आहे. ओडिशामधील मुख्य हस्तकलेमध्ये अ‍ॅप्लिक वर्क, पितळ आणि बेल धातू, फिलिग्री आणि दगडी कोरीव कामांचा समावेश आहे. ओडिशाच्या प्रत्येक कारागीरमध्ये, त्याच्या निर्मात्याची झलक स्पष्टपणे दिसून येते. ओडिशा अनेक वेगवेगळ्या कलांसाठी ओळखली जाते जसे की पिपली त्याच्या कलाकृतीसाठी ओळखली जाते. पुरीतील जगन्नाथ मंदिर, भुवनेश्वरमधील लिंगराजा मंदिर, मुक्तेश्वर, राजाराणी आणि अनेक मंदिरे त्यांच्या दगडी कलाकृतींसाठी प्रसिद्ध आहेत. कटक आपल्या चांदीच्या तारकाशीच्या कार्यासाठी, पाम-पानांच्या पेंटिंगसाठी, नीलगिरी (बालासोर) प्रसिद्ध दगडी बांधकाम आणि विविध आदिवासींनी प्रभावित संस्कृतींसाठी प्रसिद्ध आहे. कोणार्क येथील सूर्य मंदिर वास्तुशिल्पाच्या वैभवासाठी प्रसिद्ध आहे, तर संबलपुरी कापड, विशेषत: संबलपुरी साडी आपल्या कलात्मक वैभवात समान आहे.
 
आजकाल संपूर्ण जगाला संपूर्ण उत्साहात कोरोनासारख्या आजाराचा सामना करावा लागला आहे. या कोरोनामुळे लोक फक्त नोकर्‍या गमावलेले नाहीत तर त्यांच्या चेहर्‍यावरील आनंदही कुठेतरी हरवला आहे. प्रत्येक वर्गाला त्रास सहन करावा लागला परंतु कारागीर हा एक असा वर्ग आहे ज्यातून कोरोना आणि बिचौल्यांनी आपली ओळखही काढून टाकली आहे. अशा परिस्थितीत, इतरांच्या घरांना सजवणारे हात आज आपल्या कुटूंबाच्या मूलभूत गरजा पूर्ण करण्यासाठी अप्रचलित झाले आहेत. बर्‍याच वर्षांपासून, इतरांचे जीवन रंगांनी भरलेल्या लोकांना रंगहीन जीवन जगण्यास भाग पाडले जाते. कारागिरांच्या या अवस्थेस जबाबदार असणार्‍या कोरोनाबरोबरच ते मध्यस्थ आहेत ज्यांनी त्यांना केवळ त्यांच्या कामाच नव्हे तर त्यांची ओळख देखील काढून टाकली. अशा परिस्थितीत या कारागिरांची स्थिती सुधारण्यासाठी उन्नतीने अनेक प्रयत्न केले आहेत. उत्थानने स्वत: चे वेबसाइट (uthhan.org) आणि अ‍ॅप तयार केले आहे ज्या अंतर्गत कारागीर आणि मजूर त्यांच्या घरी त्यांच्या कलातून तयार केलेली उत्पादने ऑनलाइन तयार आणि विक्री करू शकतात. त्यामध्ये मध्यस्थ नसल्यामुळे त्यांना त्यांच्या कष्टाने मिळवलेले पैसे मिळतील. कारागीरांच्या घरात आनंद कायम राहावा म्हणून उत्तनाने वेळोवेळी वेगवेगळ्या मोहिमा सुरू केल्या. ओडिशाच्या कारागीरांना होणार्‍या अडचणी ओळखून पुन्हा एकदा उत्थानने उत्थान मेळावा आयोजित केला आहे.
 
ओडिशा शिल्प मेळा २०२० चे उद्दिष्ट आहे कोविड -१ साथीच्या आजारामुळे आर्थिक संकटात सापडलेल्या ओडिशामधील कारागीर कुटुंबांना आधार देणे. हा उत्तरी मेळावा 25 ऑक्टोबर ते 7 नोव्हेंबर 2020 या कालावधीत आयोजित केला जाईल. २ ऑक्टोबरला या मेळाव्याचे उद्घाटन ओडिशा डीसी हस्तशिल्पचे श्री शुभजीत आणि ओडिशा राज्य समन्वयक श्री अंबित मिश्रा यांच्या हस्ते झाले. कोरोना काळातील सरकारने दिलेल्या मार्गदर्शक सूचना लक्षात घेऊन हा मेळा संपूर्णपणे आभासी असेल. या जत्रेत ओडिशाच्या कारागीरांना आपली कलाकृती आभासी मार्गाने सादर करावी लागेल. या कलाकृतींमध्ये ओडिशाची संस्कृती प्रदर्शित करणे कारागीरांना सक्तीचे आहे. लोक त्यांच्या सुरक्षिततेला धोक्यात न घालता एकाच ठिकाणी या जत्रेचा आनंद घेऊ शकतात. आपण येथे आपला आवडता माल सहज खरेदी करू शकता. कारागिरांचा हरवलेला आनंद आणि प्रेरणा परत आणणे हा या जत्रेचा उद्देश आहे. ओडिशाच्या जत्रेत तुम्हाला कास्ट वर्क, सिल्व्हर फिगर, लाकूड हस्तकला, ​​पेलिक वर्क, ब्रास आणि बेल मेटल वर्क, ढोक्रा कास्टिंग, हॉर्न वर्क, पेटाचित्रा, पेपर मॅचे, टेराकोटा, टाय आणि रंग कापड कापूस, तसार आणि रेशीम इ. ओडिशा क्राफ्ट्स फेअर 2020 मध्ये त्यांची उत्पादने खरेदी करुन आपले समर्थन दर्शवा. ग्राहकांनी केलेल्या प्रत्येक विक्रीचा थेट कारागिरांना फायदा होईल, जे कारागिरांच्या चेहरयावर हास्य आणतील.
 
Powered By Sangraha 9.0